Ongeveer één op de vijf zwangere vrouwen in Nederland krijgt last van jeuk. Dit komt vaak voor in de laatste drie maanden van de zwangerschap. De jeuk kan samen gaan met huiduitslag, maar dat hoeft niet. Soms is het onschuldig, maar er is ook een ernstigere vorm, zwangerschapscholestase. Hierbij werkt de lever minder goed en komen er galzuren in het bloed. Dit kan gevaarlijk zijn voor moeder en baby, dus jeuk moet altijd gemeld worden.

 

De jeuk komt door veranderingen in het immuunsysteem en hormonen. Het komt vaker voor bij meerlingen, in de herfst en winter, en bij vrouwen van Zuid-Amerikaanse of Aziatische afkomst. Erfelijkheid kan ook een rol spelen. Soms ontstaan er huidziekten tijdens de zwangerschap die ook jeuk geven.

 

Zwangerschapscholestase

Cholestase betekent dat de gal niet goed uit de lever kan. Daardoor komen galzouten in het bloed. Dat zorgt voor jeuk.

 

Verschijnselen bij de moeder

Bij zwangerschapscholestase jeukt het vooral op handen en voeten. Soms jeukt het hele lichaam. De huid wordt niet altijd anders. Soms worden huid of ogen geel. Andere klachten: lichte ontlasting, donkere urine, pijn rechtsboven in de buik. 

 

Gevolgen voor de baby

Als de moeder galstuwing heeft, kan dat gevaarlijk zijn voor de baby. Het galzuur kan via het bloed bij de baby komen. Dit kan de baby schaden, te vroeg geboren laten worden of de baby kan er zelfs aan overlijden. Het vruchtwater kan donker worden en de baby kan minder groeien. 

 

Onderzoek

Bij jeuk in de laatste maanden van de zwangerschap doet de arts een bloedtest. Ze meten galzure zouten en de lever. Als dat hoog is, heeft u zwangerschapscholestase. Soms is er geen afwijking in het bloed, maar blijft de jeuk. Na 1-2 weken wordt nog eens getest. 

 

Behandeling

De arts schrijft vaak Ursochol voor. Dit medicijn vermindert de galzuren en helpt de jeuk. Het is veilig voor moeder en baby. Na de geboorte stopt u met het medicijn. 

 

Andere oorzaken

Vroege zwangerschapsjeuk

In het begin van de zwangerschap kunnen vrouwen jeuk krijgen. Dit heet vroege zwangerschapsjeuk. Eerst is er alleen jeuk, later kunnen er ook jeukbultjes komen. Het komt vaak door eczeem. Dit kan rood en schilferig zijn en vooral jeuken. 

 

Tijdens de zwangerschap kan ook nieuw eczeem ontstaan, ook als u dat vroeger niet had. Dit komt doordat het lichaam verandert om de baby te beschermen. Hierdoor kunnen huidziekten ontstaan of verdwijnen.

 

Behandeling van jeuk in het begin van de zwangerschap

U moet de huid goed vet houden met verzorgende crèmes en lotions. Een droge huid maakt de jeuk erger. Als er eczeem is, geeft de arts speciale crèmes. Bij jeuk kan jeukstillende lotions met menthol helpen. Soms krijgt u ook tabletten tegen jeuk, die antihistaminica heten.

 

Jeukende huidafwijkingen tijdens de zwangerschap

Er kunnen ook huidziekten ontstaan tijdens de zwangerschap. Ze kunnen veel jeuk geven. De twee belangrijkste huidziektes zijn:

 

PUPPP is een huidziekte tijdens de zwangerschap met veel jeuk en rode bultjes of galbulten. Soms zijn er ook blaasjes. Het begint vaak op de buik, vooral bij striemen, maar niet rond de navel. Later kan het ook op de borsten, armen en benen komen, maar niet in het gezicht.

PUPPP komt meestal voor in de laatste maanden van de zwangerschap en verdwijnt na de bevalling. Het komt vaker voor bij een eerste zwangerschap, bij een tweeling of als je snel aankomt. De oorzaak is niet bekend. Het is vervelend, maar niet gevaarlijk voor moeder of kind. De jeuk wordt behandeld met een zalf of crème. Soms zijn er medicijnen nodig.

 

Pemphigoid gestationis is een zeldzame huidziekte met blaren en jeuk tijdens de zwangerschap. Het komt door antistoffen in het lichaam. De ziekte kan terugkomen bij een volgende zwangerschap en soms krijgt de baby ook blaren. Behandeling is met zalf of medicijnen. Een arts houdt dit goed in de gaten.

 

Tips tegen jeuk

• Krab niet. Het helpt niet en maakt de huid kapot. Daardoor kunnen bacteriën binnenkomen. 

• Houd korte en schone nagels. Zo voorkom je dat je je huid kapotgaat. 
• Draag katoenen kleding. Dat laat je huid beter ademen. 
• Leg ijs op de jeuk. Dat verkoelt en helpt tegen de jeuk. 
• Wisselbaden, afwisselend warm en koud. Eindig met koud water. 
• Gebruik wasmiddel zonder veel chemische stoffen. 

 

Na de bevalling

Na de bevalling stopt de jeuk meestal binnen een paar dagen. Soms blijven de bloedwaardes nog een paar weken hoog. U mag na de geboorte gewoon borstvoeding geven.

Als u medicijnen gebruikt voor jeuk of galzure zouten, mag u die meestal meteen na de geboorte stoppen. 

 

Als u zwangerschapscholestase had, kan het weer gebeuren. De kans is 45-70%. Soms gebeurt het al vroeg in de nieuwe zwangerschap. Als het weer komt, moet u dit meteen vertellen aan uw verloskundige.

 

Tot slot

Jeuk in je zwangerschap komt vaak voor. In het begin van je zwangerschap is het meestal zwangerschapseczeem. Later in de zwangerschap kan ook zwangerschapscholestase ontstaan. 

 

Als je het laat onderzoeken en behandelen, helpt dat. Je baby kan dan geen problemen krijgen. Voor jezelf kan de behandeling de jeuk minder maken. 

 

Heeft u nog vragen? Vraag het aan uw verloskundige.