Wat is trombolyse?
Trombolyse is een behandeling met een zeer sterk werkende stolseloplossende stof. De stof heet rt-PA of alteplase. Deze stof is normaal in zeer kleine hoeveelheden in het lichaam aanwezig.
Het middel kan eenvoudig in een ader in de arm worden ingespoten via een infuus. Maar omdat de stof zo sterk werkt, moet er voorzichtig mee worden omgesprongen. Hierom vindt een behandeling altijd plaats op de spoedeisende hulp en daarna intensieve observatie op de ‘stroke-unit’.
Ook komt een zorgvrager aan een monitor te liggen en worden er vaker controles gedaan zoals bloeddruk meten en bewustzijn testen.
Waneer word trombolyse toegepast?
Trombolyse word toegepast na een herseninfarct. Onderzoek heeft uitgewezen dat trombolyse een gunstig effect heeft op het herstel na een herseninfarct. Een herseninfarct is kort door de bocht een ongeluk in een hersenbloedvat. Andere benamingen zijn ook wel een beroerte, CVA of een stroke.
Beroertes
Er zijn twee soorten ‘beroertes’:
- Herseninfarct:
Een herseninfarct wordt veroorzaakt door een verstopping van een bloedvat.
- Hersenbloeding:
Een hersenbloeding treedt op als gevolg van een lek in een hersenbloedvat.
Wetenschappelijk onderzoek heeft bewezen dat het ontstaan van een beroerte niet erfelijk is. Wel is het zo dat in sommige families hart- en vaatziekten meer voorkomen. De meest voorkomende oorzaak is aderverkalking, hierbij raken bloedvaten vernauwd en verzwakt, wat dan weer kan leiden tot een infarct/bloeding.
Trombolyse word niet bij elk herseninfarct toegepast. Dit omdat de behandeling met trombolyse aan allerlei voorwaarden verbonden is.
Een belangrijke beperking voor trombolyse is de beperkte tijd waarbinnen de behandeling moet worden toegepast. Dit moet binnen 4,5 uur, maar voor trombolyseren geldt: hoe eerder, hoe beter.
Veel zorgvragers arriveren te laat in het ziekenhuis om nog in aanmerking te komen. Binnen deze 4,5 uur moet ook het onderzoek worden verricht en moet er voorlichting over de behandeling gegeven worden.
Voor en nadelen van trombolyse
Het voordeel van trombolyse is dat het de kans op herstel verbetert. Als trombolyse binnen 4,5 uur na het ontstaan van de eerste uitvalsverschijnselen plaatsvindt, neemt het aantal mensen dat geen hulp van anderen nodig heeft toe met 45 procent.
Daar tegenover is het grootste nadeel van trombolyse dat het de kans op een bloeding vergroot. Deze bloeding kan variëren van een onderhuidse bloeding (blauwe plek), tot een maagbloeding of hersenbloeding. Een hersenbloeding is de meest gevreesde complicatie. De kans hierop bedraagt ongeveer zes tot acht procent.
Binnen de 4,5 uur wegen de voordelen nog op tegen de nadelen, daarna niet meer. Hierom word ook het tijdslimiet van 4,5 uur gesteld.
Voor extra vragen kunt u altijd bij een verpleegkundige terecht. Deze kan u vragen beantwoorden en eventueel extra informatie geven.