Wat is een JJ-katheter?

Een JJ-katheter, ook wel dubbel J, is een dun, hol en soepel slangetje waardoor de urine uit de nieren naar de blaas kan stromen. Door de krullen aan beide uiteinden blijft de JJ-katheter op zijn plaats.

 

Waarom een JJ-katheter?

Als de urineleider niet goed doorgankelijk is, kan de urine niet goed van de nier naar de blaas doorstromen. De JJ-katheter zorgt ervoor dat de urine wel kan afvloeien naar de blaas. 

 

Figuur: JJ (dubbel J) katheter

 

Redenen voor het plaatsen van een JJ-katheter

Steen in de urineleider
Een steen in de urineleider kan de urineleider afsluiten. Hierdoor kan de nier de urine niet goed kwijt, waardoor er stuwing in de nier ontstaat. De nierfunctie kan hierdoor verslechteren en/of u krijgt pijn in de nierstreek (flank). Door het plaatsen van een JJ-katheter kan de urine goed aflopen van de nier naar de blaas.

 

Infectie
Achtergebleven urine in de nier kan een nierbekkenontsteking veroorzaken. Er wordt dan naast het geven van een antibioticakuur ook een JJ-katheter ingebracht.   

 

Operatie 

• Vóór een operatie: soms wordt een JJ-katheter ingebracht ter voorbereiding op een operatie aan de nier.
• Tijdens een operatie: bij het operatief verwijderen van een steen uit de urineleider kan het slijmvlies of de urineleider wat beschadigd raken. Om toch te zorgen voor een goede doorstroming van de urine wordt een JJ-katheter geplaatst.

 

De urineleider wordt van buitenaf dichtgedrukt

Dit kan het gevolg zijn van bijvoorbeeld littekenweefsel na eerdere operaties in de buik of een gezwel in de onderbuik.

 

Het inbrengen of wisselen van een JJ-katheter

Voorbereiding 

• De uroloog bespreekt met u wat u moet doen als u bloedverdunners gebruikt. 
• U heeft voor de operatie een afspraak met de anesthesist. Met de anesthesist bespreekt u de vorm van verdoving.
• U krijgt van het opnamebureau  te horen vanaf welk tijdstip u niet mag eten of drinken. U krijgt hierover ongeveer een week voor de operatie bericht, via MijnStJansdal of per post.

• Voor deze operatie wordt u opgenomen op de dagbehandeling. Krijgt u de JJ-katheter tijdens een andere ingreep? Dan kan de opname langer duren.

 

De operatie

• De uroloog brengt de JJ-katheter in door middel van een cystoscoop (kijkbuis) via de plasbuis en de blaas naar de nier. 

• Door middel van röntgenonderzoek wordt gecontroleerd of de JJ-katheter goed geplaatst is. 

 

Na de operatie

• U gaat naar de recovery (uitslaapkamer). Hier blijft u tot u goed wakker bent en de hartslag en bloeddruk goed zijn. Daarna gaat u terug naar de verpleegafdeling. 
• De uroloog bespreekt met u wanneer u weer mag starten met de bloedverdunners (als u deze gebruikt). 

• Wij adviseren u om niet zelf naar huis te rijden.

 

De JJ-katheter kan ongeveer 3 tot 6 maanden in de urineleider blijven zitten. De behandelend uroloog bespreekt dit met u. Als het nodig is dat de JJ-katheter langer moet blijven zitten, dan zal er op de operatiekamer een wissel van de JJ-katheter plaatsvinden.

 

Klachten na het inbrengen van een JJ-katheter

• U kunt tijdens het plassen een drukkend gevoel in de nier (flank) voelen. Ook kunt u sterke aandrang voelen en vaker moeten plassen. Dit zijn blaaskrampen, waarvoor u zo nodig medicijnen kunt krijgen. 
• In het begin kan het plassen wat pijnlijk zijn. Dit is onschuldig en wordt snel minder. 
• Zolang de katheter in het lichaam zit kan de urine wat bloederig zijn. Het is belangrijk om voldoende te drinken (streef naar minimaal twee liter vochtinname). 

• Bij inspanning kunt u de katheter meer voelen. 

 

Verwijderen van een JJ-katheter

De uroloog bespreekt met u wanneer de JJ-katheter verwijderd mag worden. Het is afhankelijk van welke JJ-katheter u heeft, of u deze zelf mag verwijderen of dat dit gebeurt op de poli Urologie.

 

Verwijderen van een JJ-katheter op de poli Urologie

Het verwijderen van de JJ-katheter vindt plaats via een cystoscopie. In de cystoscoop wordt een paktangetje geplaatst. Hiermee kan de uroloog de JJ-katheter, die in de blaas zichtbaar is, vastpakken en samen met de cystoscoop voorzichtig naar buiten trekken. Dit kan een vervelend gevoel geven, maar is niet pijnlijk. Het verwijderen van de JJ-katheter duurt ongeveer vijf minuten.

 

Instructies voor het zelf verwijderen van de JJ-katheter

Aan de JJ-katheter zit een touwtje dat uit de plasbuis komt. Dit touwtje is meestal blauw of zwart van kleur. Op de dag dat u met ontslag gaat, krijgt u van de uroloog te horen wanneer de JJ-katheter mag worden verwijderd.

• Trek voorzichtig aan het touwtje om de JJ-katheter te verwijderen.
• De JJ-katheter is ongeveer 25 – 30 cm lang en is wit van kleur. Trek de JJ-katheter in zijn geheel uit de plasbuis.

 

Na verwijderen van de JJ-katheter

• Drink op de dag van het verwijderen van de JJ-katheter voldoende water. 
• Soms kan de urine wat rood/roze van kleur zijn; hier hoeft u zich geen zorgen over te maken.

 

Wanneer contact opnemen?

• Als u niet meer kunt plassen. 
• Bij hevige pijn in de flank ter hoogte van de nier. 
• Bij koorts boven de 38,5 graden Celcius. 
• Bij flink branderige pijn tijdens het plassen. 
• Als er veel bloed of bloedstolsels in de urine zit en dit na veel drinken niet vermindert. 
• Bij veel klachten van de JJ-katheter. 

 

Controle

Als het nodig is, krijgt u een vervolgafspraak bij de uroloog op de poli urologie.

 

Telefoonnummers 

Maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur, polikliniek urologie: 0341 - 46 35 58.
In de avond, nacht en weekend, spoedeisende hulp: 0341 - 46 39 11. 

 

Tot slot 

Deze folder bevat algemene informatie. Het is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met de uroloog. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Dan kunt u bellen met de poli urologie. Voor meer informatie op het gebied van urologie kunt u terecht op onze website: www.urologie.nl of www.allesoverurologie.nl.