Uw reumatoloog heeft u een JAK-remmer voorgeschreven. In deze folder leest u meer over dit geneesmiddel.
Wat is een JAK-remmer?
JAK is een afkorting van Janus Kinase. Dit zijn enzymen die meedoen aan ontsteking en afweer. JAK-remmers zijn medicijnen die deze enzymen remmen.
JAK-remmers zijn tabletten die gebruikt kunnen worden bij de behandeling van reumatische ziekten. Er zijn verschillende soorten JAK-remmers.
Hoe werkt een JAK-remmer?
Het medicijn remt de JAK-enzymen in de cel. Deze enzymen helpen bij ontsteking en afweer. Enzymen versnellen reacties in en buiten de cel. Ze worden zelf niet verbruikt en kunnen steeds opnieuw werken. Zo blijven celprocessen doorgaan.
Door deze enzymen te remmen, verminderen de signalen die nodig zijn om afweercellen te activeren. Het overactieve afweersysteem wordt nu geremd en de ontsteking in de gewrichten neemt af. Het medicijn heet daarom een JAK-remmer. JAK-remmers werken snel, soms al na één week.
Vooronderzoek
Voordat u een JAK-remmer krijgt, wordt gekeken of u tuberculose of hepatitis heeft, of drager bent. Dit gebeurt met bloedonderzoek. Ook wordt gecontroleerd of er recent een longfoto is gemaakt.
Welke soorten JAK-remmers zijn er?
- Baricitinib (Olumiant)
- Filgotinib (Jyseleca)
- Tofacitinib (Xeljanz)
- Upadacitinib (Rinvoq)
De reumatoloog heeft met u besproken welk medicijn het beste is voor uw reuma.
Voor wie is een JAK-remmer geschikt?
Een JAK-remmer kan worden gegeven aan mensen met ontstoken gewrichten door reuma, als andere reuma-medicijnen niet of onvoldoende helpen.
De JAK-remmer kan samen worden gebruikt met Methotrexaat.
Kunt u Methotrexaat niet verdragen? Dan kan de JAK-remmer ook alleen worden gegeven.
Hoe gebruikt u dit medicijn?
JAK-remmers zijn tabletten. De reumatoloog spreekt met u de exacte hoeveelheid af.
Het maakt niet uit of u de tabletten inneemt met of zonder voedsel.
Baricitinib (Olumiant) | Dosering = 1x per dag 4mg |
Filgotinib (Jyseleca) | Dosering = 1x per dag 200 mg |
Tofacitinib (Xeljanz) | Dosering = 2x per dag 5 mg (= totaal 10mg per dag) |
Upadacitinib (Rinvoq) | Dosering = 1x per dag 15mg |
Wat zijn de bijwerkingen?
Iedereen reageert anders op medicijnen. Daarom is het niet precies te zeggen welke bijwerkingen u krijgt.
Mogelijke bijwerkingen van het medicijn zijn:
-
Meer kans op infecties van de luchtwegen of urinewegen
-
Gordelroos
-
Koortslip
-
Misselijkheid of buikpijn
-
Veranderingen in het bloed, zoals:
-
Verhoogd cholesterol (kan meestal behandeld worden met cholesterolverlagers)
-
Hogere leverwaarden
-
Meer bloedplaatjes of minder witte bloedcellen
-
-
Soms acne
-
Soms gewichtstoename
Wanneer mag u de JAK-remmer NIET gebruiken?
Als u een infectie heeft, mag u de JAK-remmer niet gebruiken. Het medicijn onderdrukt uw afweersysteem, waardoor klachten minder merkbaar zijn en het genezen langer duurt.
De behandeling moet tijdelijk gestopt worden totdat de infectie helemaal over is. Daarna kunt u weer beginnen. Een infectie kan op de huid of in het lichaam zitten. Voorbeelden:
Infecties op de huid:
-
Geïnfecteerde wondjes
-
Open been (ulcus cruris)
-
Gordelroos
-
Steenpuist
-
Koortslip
-
Ingegroeide en ontstoken teennagel
Infecties in het lichaam:
-
Koorts
-
(Buik)griep
-
Hoesten, bronchitis, longontsteking
-
Keelpijn, verkoudheid
-
Voorhoofdsholteontsteking
-
Blaasontsteking
Bij een lichte verkoudheid mag u de JAK-remmer wel gebruiken.
Vragenlijst infectie
1. Heeft u koorts? |
JA/NEE |
2. Heeft u keelpijn? |
JA/NEE |
3. Heeft u last van diarree? |
JA/NEE |
4. Heeft u huidinfecties zoals steenpuisten of wonden? |
JA/NEE |
5. Bent u benauwd of moet u vaak hoesten? |
JA/NEE |
6. Heeft u pijn bij het plassen? |
JA/NEE |
7. Bent u nu erg verkouden? |
JA/NEE |
8. Heeft u kort geleden antibiotica gebruikt? |
JA/NEE |
9. Wordt u binnenkort geopereerd? |
JA/NEE |
Heeft u één of meer van de bovenstaande vragen met “JA” beantwoord? Gebruik dan de JAK-remmer NIET. Bel met de reumaverpleegkundige, telefoonnummer 0341 - 46 37 99. Twijfelt u? Of heeft u vragen? Bel dan ook om te overleggen.
Waarschuwingen
- U mag JAK-remmers niet gebruiken in combinatie met biologicals.
- U mag Baricitinib niet gebruiken in combinatie met Leflunomide (Arava)
- Heeft u verschijnselen van een trombose, bijvoorbeeld een dik, warm, pijnlijk been met een glanzende huid? Neem dan contact op met uw huisarts, stop met de tabletten en overleg met uw reumatoloog of reumaverpleegkundige.
-
Bespreek alle klachten waarvan u denkt dat ze met dit medicijn te maken hebben, met de reumatoloog of reumaverpleegkundige.
Wat u nog meer moet weten
Waar haalt u de JAK-remmer op?
De medicatie wordt geleverd door de poli apotheek van het St Jansdal. Alleen hier kunt u de medicatie ophalen. U kunt de medicatie niet ophalen bij uw eigen apotheek.
Operatie
Wordt u geopereerd? Dan moet de JAK-remmer mogelijk vóór de operatie gestopt worden. Na de operatie kunt u weer beginnen met het medicijn als de wond helemaal genezen is. Bespreek dit met uw reumaverpleegkundige
Reizen
Gaat u op reis? Neem een medicijnpaspoort mee. Hierin staat welke medicijnen u gebruikt. U kunt dit ophalen bij uw apotheek.
Vaccinatie
Een levend verzwakt vaccin mag u niet krijgen tijdens behandeling met JAK-remmers. Voorbeelden zijn:
-
Bof, mazelen, rode hond (BMR)
-
Gele koorts
-
Polio
-
BCG (tegen tuberculose)
Let op: Tijdens de behandeling met JAK-remmers mag u niet gevaccineerd worden met deze vaccins.
Gaat u in de toekomst verre reizen maken?
Neem vooraf contact op met de GGD en overleg dit met uw reumatoloog.
De griepprik mag u wel krijgen en wordt aanbevolen.
Zwangerschap
U mag geen JAK-remmers gebruiken tijdens de zwangerschap.
Tijdens het gebruik van JAK-remmers moet u goede anticonceptie gebruiken.
Wilt u zwanger worden? Bespreek dit met uw reumatoloog of reumaverpleegkundige.
Als u stopt met JAK-remmers, moet u de anticonceptie nog even blijven gebruiken:
-
Minimaal 1 week na de laatste dosis voor Baricitinib en Filgotinib.
-
Minimaal 4 weken na de laatste dosis voor Tofacitinib en Upadacitinib.
Tijdens het gebruik van JAK-remmers mag u geen borstvoeding geven.
Heeft u nog vragen?
Bel dan met de polikliniek Reumatologie, telefoonnummer 0341 - 46 37 99. U kunt ook een niet dringende vraag stellen via Mijn St Jansdal. Wij proberen uw vraag binnen 3 werkdagen te beantwoorden.