Deze informatie is een aanvulling op de folder chemotherapie en voeding.
De richtlijn hygiënische voeding heeft als doel om zo min mogelijk ziekteverwekkers zoals schimmels, gisten en bacteriën via de voeding binnen te krijgen. Hierdoor kunnen voedselinfecties voorkomen worden. Deze richtlijn wordt geadviseerd bij vormen van kanker waarbij de behandeling bestaat uit een intensieve chemotherapie. Door de intensieve chemotherapie daalt het aantal witte bloedcellen en daarmee ook de afweer. Bij een verminderde afweer is er een grotere kans op voedselinfectie.
Voor wie geldt de richtlijn?
De richtlijn hygiënische voeding geldt voor u als u gebruik maakt van:
- Preventieve antibiotica. Hierbij moet het gaan om een combinatie van minimaal 2 van de volgende medicijnen: Fluconazol®, Ciproxine®, Colistine® of Cotrimoxazol®.
- Medicijnen die de weerstand verminderen: Neoral®, Prograft® en Cellcept®, en/of Prednison® (vanaf 0,5 mg/kg lichaamsgewicht/dag, u kunt aan uw arts vragen welke dosis u krijgt).
Wat zijn de adviezen uit de richtlijn hygiënische voeding?
Eet geen:
- (Deels) rauw vlees zoals tartaar, carpaccio, biefstuk, rosbief, fricandeau, rollade. Door en door verhit kan wel.
- (Deels) rauwe, gedroogde en gefermenteerde vleeswaren zoals filet americain, tartaar, theeworst, ossenworst, boerenmetworst, parmaham, rauwe ham, rosbief, chorizo, salami, cervelaat, droge worst, fuet, fricandeau. Door en door verhit kan wel.
- Leverworst, leverpastei, paté.
- Rauwe vis, zoals rauwe tonijn, sushi en rauwe schelpdieren zoals oesters. Door en door verhit kan wel.
- Voorverpakte gerookte vis uit de koeling, zoals gerookte zalm, forel, makreel, paling, zowel vacuüm verpakt als andere verpakking. Door en door verhit kan wel.
- Zoute haring (Maatjesharing of Hollandse Nieuwe). Zure haring uit een pot kan wel.
- Zachte kaas van rauwe melk (of au lait cru) en rauwe melk. Schimmelkaas van gepasteuriseerde melk en harde boerenkaas is toegestaan, indien bewaard bij maximaal 4°C, maximaal 4 dagen.
- Rauwe/zacht gekookte eieren, de dooier moet gestold zijn.
- Rauwe kiemgroenten zoals taugé, tuinkers en alfalfa. Ondergedompeld in kokend water of door en door verhit kan wel.
- Probiotica zoals Yakult®, Actimel®, Activia® en Vifit® (Vifit Sports is wel toegestaan). Bij probiotica moet de geslachtsnaam, soortnaam én stamnaam van de bacterie op de verpakking vermeld worden. De melkzuurbacteriën Lactobacillus Bulgaricus en Streptococcus thermophilus (in yoghurt) zijn geen probiotica en zijn in yoghurt veilig te gebruiken.
Hoe gaat u hygiënisch met voedsel om?
Bereiding
- Was voor de bereiding en het eten van de maaltijd de handen.
- Groente en fruit goed wassen onder stromend water, deze dienen vers en onbeschadigd te zijn.
- Verschoon dagelijks de thee-, hand- en vaatdoekjes, was deze op minimaal 60 graden.
- Gebruik schoon keukengerei van kunststof, glas of metaal (geen houten planken, pollepels).
- Verhit vlees, vis, kip en ei door en door.
- Verhit een van te voren bereid gerecht door en door en maximaal één keer.
- Houd vuile en rauwe producten apart van schone en bereide producten. Voorkom dat bacteriën van rauwe op bereide producten worden overgebracht via handen, snijplank, bord of ander keukengerei.
- Ontdooi bevroren vlees in de koelkast of magnetron. Spoel het dooivocht weg met heet water. Veeg gemorst dooivocht weg met keukenpapier.
- Strooi niet zelf met peper, vermijd vooral het inademen van deeltjes (schimmelsporen).
- Pel niet zelf noten en doppinda’s, vermijd vooral het inademen van deeltjes (schimmelsporen).
Bewaren
- Zet de koelkast op 4 graden.
- Bewaar bederfelijke producten in de koelkast.
- Laat melkproducten niet langer dan twee uur buiten de koelkast staan, gooi deze daarna weg.
- Koel een gerecht dat niet direct gegeten wordt snel af, bijvoorbeeld in een bak met water.
- Bewaar een van te voren bereid gerecht maximaal twee dagen, afgedekt in de koelkast.
- Gebruik geen producten die langer dan een uur warm gehouden worden, zoals bij buffetten.
- Dek voedsel af, ook in de koelkast.
Hoe lang kan ik voedingsmiddelen bewaren?
Over het algemeen geldt: hoe korter u eten bewaart, hoe veiliger. Let op de houdbaarheidsdatum en bewaarinstructies op de verpakking.
Eten bereid door anderen
Vraag bij eten dat door anderen bereid is (bijvoorbeeld in de snackbar, restaurant, broodjeszaak) na of het voldoet aan deze richtlijn hygiënische voeding. Gerechten bij afhaalrestaurants worden vaak langer dan een uur warm gehouden en worden daarom afgeraden.