Onderstaande tekst geeft u informatie over wat een allergie is. De tekst is bedoeld als ondersteuning van het consult door de arts (KNO-, maar ook huisarts) en dient niet als vervanging van een consult. Bedenk bij het lezen dat uw gezondheidssituatie anders kan zijn dan in de tekst wordt beschreven .
Wat is allergie?
Allergie betekent dat je lichaam heftig reageert op stoffen die eigenlijk niet gevaarlijk zijn. Voorbeelden zijn stuifmeel, huidschilfers van dieren, huisstofmijt en schimmels. Deze stoffen heten allergenen. Als je allergisch bent, kun je klachten krijgen zoals een verstopte neus, niezen, snot, tranende ogen en jeuk aan ogen, neus en keel.
Neusklachten door prikkelende stoffen, zoals rook van sigaretten of de geur van verf zijn geen allergie. Iedereen kan hier wel eens last van hebben.
Wat is hooikoorts?
Vroeger dacht men dat het kwam door hooi, omdat mensen vooral in de zomer klachten kregen tijdens het hooien. Daarom heet het “hooikoorts”. In werkelijkheid komt hooikoorts door stuifmeel van bloeiend gras. En niet door hooi.
Allergie kan ook komen door andere stoffen. Daarom gebruiken artsen liever de naam “allergische rhinitis”. Dat betekent: een allergische reactie van de neus.
Wat zijn belangrijke stoffen die allergie veroorzaken?
Een bekende stof is huisstofmijt. Dat is een heel klein spinnetje dat je met het blote oog bijna niet kunt zien. Het leeft in huisstof en eet huidschilfers van mensen. Huisstofmijten voelen zich het prettigst op warme, vochtige plekken met veel stof en huidschilfers. Ze zitten vaak in matrassen, kussens en vloerbedekking. Vooral in bed zijn er veel. Huisstofmijten zijn het hele jaar aanwezig, in de herfst zijn er meer.
De huisstofmijt is heel klein, kleiner dan een halve millimeter (hier vergroot). Dit diertje kan een allergie veroorzaken.
Andere stoffen die allergie geven
- Bloeiend gras is een belangrijke oorzaak van hooikoorts.
- Bomen, zoals berken, wilgen en elzen, kunnen klachten geven.
- Allergisch voor huisdieren? Katten zorgen vaak voor allergie. Maar ook honden en paarden kunnen klachten geven.
-
Kleine huidschilfers van dieren, zoals katten, honden en knaagdieren, kunnen ook problemen geven.
Welke klachten komen door allergie?
Mensen met allergie in de neus hebben vaak verschillende klachten. Er zijn twee groepen:
- De “lopers”: zij hebben vooral een waterige loopneus, moeten veel niezen en hebben soms jeukende of tranende ogen. Meestal zijn ze allergisch voor stuifmeel (pollen), soms voor dieren.
- De “blokkers”: zij hebben vooral een verstopte neus. Soms hebben ze ook een loopneus.
Mensen met astma kunnen daarnaast ook benauwd worden en piepend ademen.
Hoe werkt de neus?
De binnenkant van de neus is bedekt met slijmvlies. In dit slijmvlies zitten kleine klieren die slijm maken en veel bloedvaten. Normaal maakt het slijmvlies precies genoeg slijm. Zo blijft de neus vochtig en dat voelt prettig. Het slijm beschermt ook tegen bacteriën en virussen.
Als er te veel slijm is, ga je snotteren. Soms wordt het slijmvlies ook dikker. Dan raakt de neus verstopt. Dit gebeurt omdat de bloedvaten in het slijmvlies tijdelijk meer bloed vasthouden. Zo’n verdikking ontstaat bijvoorbeeld bij een allergie-aanval.
Wat gebeurt er bij een allergie-aanval?
Wanneer een allergeen (bijvoorbeeld stuifmeel van gras) in de neus komt, reageert het neusslijmvlies (dit is de bekleding van de neus). Het afweersysteem van de neus reageert te sterk op dit allergeen. Het allergeen bindt zich aan antistoffen (zoals Immuunglobuline E). Deze antistoffen zitten vast aan cellen in het neusslijmvlies. Door deze binding gaat de cel stoffen afgeven, zoals histamine. Histamine zorgt dat kleine bloedvaatjes wijder worden. Daardoor ontstaan klachten zoals:
- jeuk in de neus
- niezen
- een verstopte neus
De medische naam voor dit verschijnsel is allergische rhinitis.
Allergische rhinitis
Sommige ziekten en klachten kunnen ontstaan door allergische rhinitis.
Voorbeelden zijn:
- oorontstekingen
- ontstekingen van de neusbijholten
- hoesten
- hoofdpijn
- vermoeidheid
Vaak worden deze klachten minder als de allergie goed behandeld wordt.
Worden alle neusklachten veroorzaakt door allergie?
Niet alle neusklachten komen door allergie. Neusklachten kunnen ook komen door:
- Infecties, zoals een verkoudheid. Een gewone verkoudheid gaat meestal binnen een week over.
- Irriterende stoffen, zoals tabaksrook, verfgeuren, mist of wisselende temperaturen.
- Afwijkingen in de neus, bijvoorbeeld een andere bouw van de neus.
Als iemand reageert op irriterende stoffen met neusverstopping, niezen of een loopneus, heet dat niet-allergische of vasomotore rhinitis. De klachten van allergische rhinitis en vasomotore rhinitis lijken vaak op elkaar. Bij veel mensen spelen zowel stoffen die een allergie geven als irriterende stoffen een rol bij de klachten.
Onderzoek naar allergie
De KNO-arts stelt vragen om te onderzoeken of u allergisch bent en waarvoor. Om precies te weten op welke stoffen u reageert, kan een huidtest worden gedaan. Bij deze test krijgt u kleine prikjes in de huid met verschillende stoffen die een allergie geven. Op de prikplek kan roodheid en zwelling ontstaan. Meestal verdwijnt dit na een half uur, maar soms kan het na 4 tot 24 uur weer optreden.
De grootte van de rode plek laat zien hoe ernstig de allergie is. De test wordt gecontroleerd met twee prikjes:
- één prik met alleen oplosmiddel (hier hoort niets te gebeuren)
- één prik met oplosmiddel en histamine (er gebeurt hier wel iets)
Daarnaast kan een bloedtest laten zien of u allergisch bent en voor welke stoffen. De uitslag van deze test duurt meestal even. Als er nog twijfels zijn over een bepaalde stof, kan soms de stof direct in de neus worden gebracht om te kijken of er iets gebeurd.
Dit onderzoek duurt lang en is meestal niet nodig.
Kan ik contact met stoffen die allergie geven vermijden?
Bij de behandeling van allergie is het belangrijk dat u zo min mogelijk in contact komt met de stoffen die allergie geven. Soms is dit moeilijk. Uw KNO-arts kan uitleggen welke maatregelen voor u nodig zijn.
Huisstofmijt
Huisstofmijten leven in stof, vooral op warme en vochtige plekken. Het schoonmaken om huisstofmijten te verminderen heet saneren.
Belangrijkste tips:
- De slaapkamer is de belangrijkste plek om huisstofmijten te bestrijden.
- Houd de slaapkamer droog. Zet de verwarming aan in het najaar.
- Was beddengoed en gordijnen op 60 graden om de mijten te doden.
- Gebruik eventueel hoesjes voor matras en kussen die huisstofmijten tegenhouden.
- Gladde vloeren en dagelijks schoonmaken met een doek of natte dweil voorkomt stof waar mijten in kunnen leven.
Graspollen
- Luister naar de hooikoortsberichten in mei en juni op Radio 1 na 17.30 uur.
- Bekijk de informatie op pagina 709 van NOS Teletekst: “De verwachte weersituatie voor hooikoortspatiënten”.
- Houd ramen en deuren dicht als er veel pollen in de lucht zijn.
- Ga niet te veel naar buiten, vooral ’s ochtends vroeg en op warme zonnige dagen, want dan zijn er veel pollen.
Huisdieren
- Als u allergisch bent voor een huisdier, is het beste om het dier uit huis te doen.
- Als u het dier houdt, laat het dan niet in de slaapkamer komen.
Medicijnen
Er zijn twee soorten medicijnen tegen allergie:
- Beschermende medicijnen
Deze gebruikt u elke dag. Bijvoorbeeld neussprays met corticosteroïden. Ze helpen vooral bij een verstopte neus.
- Medicijnen tegen klachten die u al heeft
Bijvoorbeeld antihistaminica. Ze werken snel. U kunt ze gebruiken als tablet, neusspray, oogdruppels of zalf. Voor lichte klachten helpen soms neusspray of oogdruppels met cromoglicaat.
Allergische immunotherapie
Met allergische immunotherapie wordt u minder gevoelig voor de stof die allergie veroorzaakt. Zo worden de klachten minder erg.
Er zijn twee vormen:
-
Prikkuur in de bovenarm
- Vooral bij pollenallergie; soms ook bij huisstofmijt of kattenallergie.
- De behandeling duurt 3 tot 5 jaar.
- Meestal krijgt u 1 prik per 4 tot 6 weken.
-
Smelttabletten onder de tong
- Bestaan voor graspollen en huisstofmijt.
- De tablet smelt 1 à 2 minuten onder de tong, daarna doorslikken.
- 5 minuten daarna niet eten of drinken.
- De eerste tablet moet bij de arts worden ingenomen, daarna dagelijks thuis.
- De behandeling duurt 3 jaar.
Overleg altijd met uw arts welke behandeling het beste bij u past.
Heeft u vragen?
U kunt op werkdagen bellen naar de poli Keel-, Neus- en Oorheelkunde. De poli is telefonisch bereikbaar van 08.30 tot 16.30 uur. Telefoonnummer is 0341 - 46 35 66. Er volgt een keuzemenu. Kies optie 2.
Bron
Deze folder is op 2-7-25 overgenomen van de website van de KNO-vereniging: Allergie - Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied