Een familielid of goede bekende van u is op de afdeling Neurologie opgenomen met een Cerebro Vasculair Accident (CVA), beter bekend als een beroerte. Dit betekent dat een stuk(je) van de hersenen is beschadigd of afgestorven waardoor dat deel van de hersenen niet meer optimaal kan functioneren. Deze beschadiging kan  door een afsluiting van een bloedvat, door het ‘knappen’ van een bloedvat of door een stolsel veroorzaakt zijn. Een van de gevolgen is meestal een halfzijdige verlamming: één zijde van het lichaam is niet of minder goed te gebruiken. Deze halfzijdige verlamming is één van de oorzaken van stoornissen van algemene menselijke vaardigheden, zoals zich kunnen kleden, wassen, eten, toiletbezoek en zich zelfstandig kunnen verplaatsen. Het is belangrijk om bij deze aandoening een speciale benadering toe te passen: de NDT-methode. In deze folder wordt uitgelegd wat deze methode inhoudt.

Wat houdt de NDT-methode in?

NDT is de afkorting van Neuro Development Treatment, hetgeen betekent: ‘behandeling die de neurologische ontwikkeling ondersteunt’.
Het doel van de NDT-methode is drieledig.

• Het beheersen van de spasticiteit en daardoor complicaties zoals schouderpijn proberen te voorkomen. Dit wordt vooral bereikt door symmetrie in houding en beweging.
• De algemene dagelijkse vaardigheden zoals het wassen, aankleden, toiletbezoek, eten en drinken weer zo zelfstandig mogelijk kunnen uitvoeren. Er wordt naar gestreefd om de patiënt zo normaal mogelijk te laten bewegen door een optimale inschakeling van de aangedane zijde.
• De NDT-methode is alleen zinvol als zij 24 uur per dag wordt toegepast. Daarom is het belangrijk, dat alle bij de patiënt betrokken personen de patiënt op dezelfde manier benaderen. Door consequent deze benadering toe te passen is de kans op resultaat groter.

Behandelteam

Er kunnen heel wat deskundigen betrokken zijn bij de behandeling van de patiënt:

• de arts (neuroloog) is de hoofdbehandelaar en verantwoordelijk voor het aanvragen van de onderzoeken en het inschakelen van medebehandelaars.
• de verpleegkundigen hebben een coördinerende taak en passen de methode 24 uur per dag toe onder andere bij het wassen, kleden, toiletbezoek, eten, drinken, het in en uit bed komen en de lighouding van een patiënt in bed en de zithouding in de (rol-)stoel.
• de fysiotherapeut werkt vooral aan het opnieuw aanleren van normale houding en beweging b.v. door lopen en opstaan uit een stoel en door het remmen van overmatige spierspanning.
• de ergotherapeut oefent de dagelijkse activiteiten zoals wassen, aan- en uitkleden, eten en schrijven.
• de logopedist schenkt aandacht aan taal, spraak en het slikken.
• de revalidatie-arts wordt om advies gevraagd over onder andere de vervolgbehandeling na ontslag:
  0 gericht op cognitieve kant
  0 gericht op individu

Wat kunt u als familie of bekende bijdragen?

Omdat de patiënt (vaak) geneigd is zijn verlamde zijde te ‘vergeten’, is het goed om tijdens de bezoekuren juist aan deze kant te gaan zitten. Zo ‘herinnert’ u de patiënt aan de verlamde zijde en stimuleert u hem deze kant te gebruiken. Om deze reden staat ook het nachtkastje aan de verlamde zijde. De patiënt wordt volgens de NDT-methode in bed gelegd en in de rolstoel geholpen. Het is in het belang van de patiënt dat deze houding niet zomaar door u wordt veranderd, overleg altijd eerst met de verpleging. De verpleging zal u in sommige gevallen ook vragen om te letten op de houding van de patiënt in bed of op de stoel. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat de verlamde hand niet naar beneden hangt. Gebeurt dit wel dan kan de hand dik en pijnlijk worden. Ook is het van belang dat de patiënt geen scheve of onderuitgezakte houding in bed of in de (rol-)stoel aanneemt. Dit kan namelijk spierkrampen veroorzaken.
Het is ook mogelijk dat de patiënt moeite heeft met drinken en/of eten van dunne vloeistoffen. De verpleging legt dan uit of u kunt helpen en zo ja, op welke manier.
 

Ontslag

Als de ontslagfase in zicht is, wordt er door het behandelteam, in overleg met patiënt en familie gesproken over eventuele vervolgbehandeling. Afhankelijk van de situatie zal na het ontslag gekozen worden voor een van de volgende mogelijkheden:

• naar huis, eventueel met thuiszorg en/of hulp van een wijkverpleegkundige
• naar huis, in combinatie met dagbehandeling in een revalidatiecentrum of verpleeghuis
• naar een revalidatiecentrum
• naar een verpleeghuis

In veel revalidatiecentra en verpleeghuizen wordt ook volgens de NDT-methode gewerkt. Dit sluit goed aan bij de zorg die er in het ziekenhuis is verleend.
 

Tot slot

Met vragen of opmerkingen kunt u terecht bij de verpleegkundigen van afdeling Neurologie (3 Oost). Zij kunnen ook afspraken voor u maken met een van de andere hulpverleners van het behandelteam. U kunt hierbij denken aan het aanwezig zijn bij de dagelijkse verzorging, hetzij gedaan door de ergotherapeut, hetzij door de verpleegkundige, of het aanwezig zijn terwijl uw familielid fysiotherapie krijgt. Ook kunt u op de afdeling Neurologie een video bekijken over de NDT-methode. De neurologen houden wekelijks een familie-spreekuur.
 

Schriftelijke informatie

Op de afdeling Neurologie zijn de volgende folders beschikbaar waarin u meer algemene informatie over een CVA en de behandeling kunt vinden:

Uitgaven van de Nederlandse Hartstichting

• Een beroerte, en dan?
• Dreigende beroerte, informatie over hart- en vaatziekten.
• Na een beroerte, hoe verder?

Uitgaven van de Afasie Vereniging Nederland

• Afasie, wat is dat?
• Anders praten; maar hoe? (gespreksboek)