l

Direct contact

Telefoonnummers

St Jansdal receptie (alle locaties)

0341 - 463911

Afsprakenbureau 

0341 - 463890

Poli-Apotheek St Jansdal

0341 - 435858

Helpdesk MijnStjansdal (8:30 - 16:30 uur)

0341 - 463700

Vragen over?


Heeft u een klachtKlik dan hier.

Of compliment? Klik dan hier.


Bent u van de PERS en heeft u een vraag? Klik dan hier.

Medische hulp buiten kantoortijden

Spoedpost Harderwijk  

 

085 - 773 73 71

 

 

www.spoedpostharderwijk.nl

Huisartsenpost Lelystad  

 

0900 - 333 6 333

 

 

www.medrie.nl

Bij levensbedreigende spoed:

 

112

VlagB
Folders

Knobbeltje in de borst

Versienr: 1
Inhoud van dit artikel
    Inhoud van dit artikel

      Deze folder informeert u over de gang van zaken bij een afwijking (knobbeltje) in de borst. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.

       

      Vooraf

      Borstafwijkingen bij vrouwen komen veel voor. Vaak zijn dit onschuldige afwijkingen, slechts in een minderheid van de gevallen hebben we met kwaadaardige gezwellen te maken. Toch is het nodig om bij een verandering aan de borst uit te laten zoeken wat er aan de hand is.

      In deze folder wordt achtereenvolgens aandacht besteed aan de bouw van de borst, veranderingen in of aan de borst, de aard van de veranderingen en de onderzoeken die er zijn om vast te stellen om welke aandoening het gaat. Met kennis van deze onderwerpen kunt u beter met uw arts meedenken en zelf meebeslissen over een eventuele behandeling.

       

      De bouw van de borst

      Onder de gladde huid van de borst voelt het bobbelig aan. Deze bobbeltjes zijn de melkklieren. Zij zijn over het algemeen vrij zacht en voelen in beide borsten hetzelfde aan. Samen vormen de melkklieren het borstklierweefsel. Om de melkklieren heen ligt vet- en bindweefsel, ook wel steunweefsel genoemd. Bij de meeste vrouwen zijn de borsten niet gelijk: de ene borst is iets groter dan de andere, de ene tepel zit iets hoger dan de andere. Sommige vrouwen hebben vlak voor de menstruatie gezwollen en pijnlijke borsten en voelen dan knobbeltjes. Over het algemeen zijn dit onschuldige verschijnselen die samenhangen met hormonale veranderingen in het lichaam.

       

      Veranderingen in of aan de borst

      De meest voorkomende verandering in de borst is een knobbeltje. Hiermee wordt een verdikking bedoeld die anders aanvoelt dan de bobbeligheid die normaal te voelen is. Knobbeltjes kunnen heel verschillend aanvoelen. Het kan een plek zijn die niet echt rond is en wat stugger en harder aanvoelt dan de rest van het klierweefsel. Het kan ook een kogelrond knobbeltje zijn dat als een knikker onder de vingers wegglijdt. In de meeste gevallen doet een knobbeltje geen pijn.

      Naast een knobbeltje in de borst kunnen er zich ook andere afwijkingen voordoen:

      • Een verdikt strengetje naast de tepel.
      • Deukjes of kuiltjes in de huid.
      • Een tepel die sinds kort naar binnen trekt.
      • Een verandering van de tepel waarbij verschijnselen optreden als roodheid, schilfertjes en een soort eczeem.
      • Vocht uit de tepel (waterig, melkachtig, soms ook wat bloederig).
      • Pijn in de borst op een plek waar ook het klierweefsel anders aanvoelt.
      • Voor al deze veranderingen is medisch onderzoek aangewezen, want alleen dat kan uitwijzen of een verandering in of aan de borst goedaardig of kwaadaardig is.

       

      Goedaardige tumoren

      Een veel voorkomende goedaardige tumor is een bindweefselknobbel (fibroadenoom). Een fibroadenoom is een solide (vaste) afwijking die meestal scherp afgegrensd is van de rest van de borstklier. Deze knobbel ontstaat door wildgroei in het bindweefsel. Zij drukt het omringende weefsel opzij, maar tast gezonde cellen niet aan. Soms kun je het voelen als een gladde makkelijk wegschietende knikkervormige afwijking in de borst.

      Een echo is het ideale onderzoek om fibroadenomen aan te tonen.

      Soms kun men een fibroadenoom ook heel duidelijk herkennen op een mammogram. Omdat deze knobbel echter meestal voorkomt bij jonge vrouwen met compact klierweefsel (wit op een mammogram) valt het fibroadenoom niet zo erg op omdat het als het ware verscholen gaat in het klierweefsel op de foto. Daarom is een aanvullende echo meestal nodig om het aan te tonen. Soms kan een punctie nodig zijn om de goedaardige aard te bevestigen. De grootte kan variëren van enkele milimeters tot meerdere centimeters. Fibroadenomen zijn op zichzelf goedaardig en de meest voorkomende afwijking bij jonge vrouwen. In zeer uitzonderingsgevallen kan zich ook een borstkanker ontwikkelen in een fibroadenoom. Er is dit geval meestal sprake van een zeer snel groeiend fibradenoom. Voor een beeldverslag van het verwijderen van fibroadenomen kunt u terecht op www.heelmeester.nl onder het hoofdje fibroadenoom. Als een punctie heeft aangetoond dat er sprake is van een fibroadenoom hoeft dat in principe niet te worden verwijderd. Redenen om toch tot een operatieve verwijdering te besluiten kunnen alsvogt luiden:

      • plotse snelle groei, diameter groter dan 3-5 cm\
      • wens van patiën

       

      Lipoom

      Een vetweefselknobbel (lipoom) is een goedaardige tumor die ontstaat vanuit het vetweefsel in de borst. Deze knobbel ontstaat door wildgroei in het vetweefsel. Zij drukt het omringende weefsel opzij, maar tast gezonde cellen niet aan.Vetweefselknobbels, zijn in principe altijd goedaardig, voelen in het algemeen zacht aan en zijn makkelijk beweegbaar ten opzichte van de rest van het borstklierweefsel.
      Een echo is het ideale onderzoek om een lipoom aan te tonen.

       

      Cyste

      Een cyste is een andere veel voorkomende goedaardige aandoening. Een cyste is een met vocht gevulde holte. Een cyste kan ontstaan door verstopping van een uitvoergangetje van een melkklier. Als de borsten gespannen zijn, is een cyste te voelen als een ronde, stevige knobbel. Er kunnen meer cysten in een of beide borsten voorkomen. Een echo is het ideale onderzoek om een cyste aan te tonen. Cysten zijn rond scherp omlijnd en op zichzelf niet kwaadaardig. De kleur van de cystevloeistof kan variëren van helder tot geel/groen/donkerbruin. Cysten kun je soms voelen als een gladde ronde knobbel. Cysten kunnen wisselen van plaats en volume. Soms kunnen ze zeer plots ontstaan hetgeen aanleiding geeft tot ongerustheid. Soms kan er een ontsteking van het omliggende klierweefsel optreden als reactie op een plots opzwellende cyste. Koelen helpt meestal afdoende en antibiotica zijn zelden nodig. De afwijking verdwijnt zoals hij gekomen is. Heel soms kan er zich weefsel in de cyste bevinden. Dat laatste kan een reden zijn tot het uitvoeren van een punctie.

       

      Mastopathie

      Mastopathie is een verzamelnaam voor goedaardige aandoeningen in het klierweefsel van de borsten. Het borstklierweefsel voelt onregelmatig aan, er worden een of meer knobbels, strengetjes, schijfjes of brokjes gevoeld. Ook kunnen de borsten heel gespannen zijn. Soms is er afscheiding uit de tepel(s). Mastopathie kan voorkomen in één borst of in beide borsten. Veel vrouwen hebben er met name voor de menstruatie last van, anderen altijd

       

      Kwaadaardige tumoren

      Bij een kwaadaardige tumor dringen de tumorcellen de omringende weefsels binnen en tasten deze ook aan. Ook kunnen cellen van een kwaadaardig gezwel zich door het lichaam verspreiden. Op deze manier ontstaan op andere plaatsen in het lichaam uitzaaiingen (metastasen).
      Alleen wanneer er sprake is van een kwaadaardige tumor spreken we van kanker.

       

      Onderzoek in het ziekenhuis

      Bij veranderingen in of aan de borst is na het lichamelijk onderzoek van de borsten (inspectie en bevoelen) vaak verder onderzoek nodig. Dat onderzoek vindt plaats in het ziekenhuis.

       

      Mammografie

      Bij dit röntgenonderzoek moet de borst worden plat gedrukt. Dit is erg onplezierig, maar het is nodig om een scherpe afbeelding van het borstweefsel te kunnen maken. Bij een mammografie worden er altijd foto’s van beide borsten gemaakt. Op deze borstfoto’s zijn vaak al hele kleine veranderingen te zien, soms zelfs als ze nog niet eens voelbaar zijn.

       

      Echografie

      Bij een echografie wordt met behulp van geluidsgolven een afbeelding van de borsten gemaakt. Dit levert informatie op over de verschillende weefsels in de borst. Op deze manier kan een arts bijvoorbeeld een cyste onderscheiden van een andersoortige knobbel. Vooral bij jonge vrouwen kan een echografie meer informatie geven dan de mammografie. Dat komt, omdat de structuur van het jonge borstklierweefsel vaak geen betrouwbare beoordeling van de mammografie toelaat.

       

      MR-Mammografie

      Bij dit onderzoek wordt in plaats van Röntgenstraling gebruik gemaakt van signalen afgegeven door waterstofatomen, normaal aanwezig overal in het lichaam, onder invloed van een van buitenaf opgelegd sterk magneetveld. De afbeeldingen die hierdoor ontstaan zijn sterk verschillend van de vertrouwde afbeeldingen zoals op het gewone Röntgen-mammogram.. naast het feit dat hier geen Röntgenstraling wordt gebruikt hoeft de borst ook niet te worden geplet tussen twee kunstofplaten.

       

      Verder onderzoek

      Op grond van de uitkomsten van de eerste onderzoeken (inspectie en bevoelen, de mammografie en eventueel een echografie) kan een chirurg bepalen of er verder weefselonderzoek nodig is. Vaak wordt er in dat geval eerst een punctie verricht. Zonodig kan daarna een biopsie volgen.

       

      Punctie

      Bij een punctie worden uit een duidelijk voelbaar knobbeltje met behulp van een dunne naald weefselcellen en/ of vocht opgezogen. Het opgezogen materiaal wordt onderzocht onder de microscoop. Het microscopisch onderzoek kan meer informatie geven over de aard van het knobbeltje: of het om een goedaardig of een kwaadaardig knobbeltje gaat.
      Bij een cyste kan deze met een punctie geheel worden leeggezogen. De borstafwijking is dan meteen behandeld. Een punctie kan poliklinisch gebeuren.

      Het gebruik van bloedverdunnende medicijnen moet vaak één dag of een aantal dagen voor het onderzoek gestaakt worden. Dit moet echter altijd gebeuren in overleg met een arts. Meldt daarom het gebruik van bloedverdunners altijd aan degene die het onderzoek uitvoert. Indien u op aanraden van uw arts moet stoppen met de bloedverdunners en u bent onder behandeling bij een trombosedienst, dient u contact op te nemen met de trombosedienst binnen uw regio.

      Men onderscheidt twee soorten puncties:

      Cytologische (dunne naald) punctie

      Hierbij worden met een dunne naald losse cellen opgezogen. Deze methode wordt gebruikt als men vooral wil weten uit wat voor soort cellen het te onderzoeken weefsle is opgebouwd.?Meestal is geen verdoving nodig.?Het onderzoek kan worden gebruikt bij:
      het bevestigen van een vermoeden op een goedaardige afwijking (bv cyste of fibroadenoom)
      het al of niet aantonen van kwaadaardige cellen in een lymfeklier. (bv okselkliervergroting bij borstkanker (punctie gebeurt onder plaatselijke verdoving)

      Histologisch (dikke naald) biopt
      Hierbij worden met een dikkere naald wat grotere brokjes weefsel opgezogen. Naast het aantonen van een bepaald celtype (bv. bv kwaadaardig) kan men tevens een uitspraak doen over de soort kanker en zijn kenmerken (bv. aantonen van borstkanker, soort, hormoongevoeligheid, eventueel gradering en HER2neu-expressie). Deze punctie gebeurt altijd onder plaatselijke verdoving.
       

      Stereotactische punctie

      Als er geen knobbeltje voelbaar is in de borst kan met behulp van een computergestuurd mammografisch onderzoek toch een punctie gedaan worden. Nadat de mammogrammen zijn gemaakt, analyseert een computer de beelden om het gezwel te lokaliseren.
      Daarna worden met een naald cellen of weefsel verwijderd. Het onderzoek kan poliklinisch gebeuren Deze punctie gebeurt altijd onder plaatselijke verdoving.?

       

      Lokalisatie onderzoek van de borst

      Als het gezwel moeilijk of niet te voelen is, kan een borstnaaldlokalisatie worden uitgevoerd.
      Met behulp van speciale geleiders in het toestel voor borstfoto’s kan de radioloog via een naald een metalen draad in de afwijking plaatsen. Tijdens de operatie kan de chirurg door het volgen van de metalen draad de afwijking vinden en deze dan vervolgens verwijderen.

       

      Biopsie

      Een biopsie is nodig wanneer het op een andere wijze niet lukt om cellen of weefsel te verkrijgen om een diagnose te kunnen stellen. Via een sneetje in de huid neemt de chirurg een afwijkend stukje weefsel weg. Dit stukje weefsel wordt onder de microscoop onderzocht. Per situatie is het verschillend of een biopsie onder plaatselijke of algehele anesthesie (narcose) plaatsvindt en of opname van een dag in het ziekenhuis nodig is. 

       

      Behandeling

      Afhankelijk van de aard van het knobbeltje of de verandering in of aan de borst en de klachten die er zijn, wordt in gezamenlijk overleg besloten welke behandeling het beste is. Soms kan worden volstaan met een regelmatige controle. In andere gevallen kan het beter zijn om het knobbeltje of de verandering in of aan de borst operatief te verwijderen Daarnaast kan een behandeling met hormonen of andere geneesmiddelen nodig zijn.

       

      Patiëntenvereniging

      Er is een Stichting ‘Begeleidingsgroep voor Vrouwen met Mastopathie’ (SBVM).
      Het adres voor meer informatie is:
      Postbus 2238
      5202 CE’s Hertogenbosch
      telefoon : (073) 6212134

       

      Vragen

      Heeft u nog vragen, stel ze gerust aan uw behandelend arts of huisarts. Bij dringende vragen of problemen vóór uw behandeling kunt u zich het beste wenden tot de afdeling waar de behandeling plaats moet vinden.

       

      Heeft u na uw bezoek aan het ziekenhuis vragen?

      • De eerste vijf dagen na het bezoek kunt u contact met ons opnemen via het algemene nummer van het ziekenhuis: 0341-463911. De receptioniste zal u doorverbinden met de afdeling waar u uw vraag kunt stellen.
      • Is het langer dan vijf dagen geleden? Neem dan contact op met uw eigen huisarts of buiten kantoortijden met de huisartsenpost. Zie voor contactgegevens de website van ziekenhuis St Jansdal.

       

      Tot slot

      Bent u van mening dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, dan vernemen wij dat graag van u.

       

       

      De informatie op deze website is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Desondanks kunnen geen rechten aan de vermelde informatie ontleend worden. Meer informatie https://www.stjansdal.nl/disclaimer
      Geprint op 29-3-2024