Klik op de afbeelding om deze folder te bekijken met beeld en geluid (Indiveo). 

Orthostase

Wat is orthostatische hypotensie?

Tekst video:

Als iemand overeind komt zakt een deel van het bloed in de aders door de zwaartekracht naar de buik en de benen. Hierdoor wordt het hart minder goed met bloed gevuld en kan het minder bloed door de aders pompen. Daardoor daalt de bloeddruk. Als de bloeddruk daalt, komt het lichaam meteen in actie. De bloedvaten vernauwen en de hartslag gaat sneller. Dit zorgt ervoor dat de bloeddruk weer stijgt. Het hart pompt vervolgens genoeg bloed naar de hersenen en andere lichaamsdelen. Bij sommige mensen gaat dat anders. Als u overeind komt worden de bloedvaten niet voldoende smaller en neemt uw hartslag nauwelijks toe. Daardoor blijft uw bloeddruk na het omhoog komen te laag. Het hart pompt te weinig bloed naar de hersenen en andere lichaamsdelen. Hierdoor kunt u licht in uw hoofd worden of last krijgen van duizeligheid. Dit geeft een groter risico op vallen. Deze aandoening noemen we orthostatische hypotensie.

Orthostatische hypotensie wordt ook wel orthostase genoemd.

Oorzaken van orthostatische hypothensie

Er zijn verschillende oorzaken voor orthostatische hypotensie:

• Een lichamelijke aandoening zoals bloedarmoede, hartritmestoornissen, hartfalen, infectieziekten, ziekte van Parkinson, suikerziekte.

• Ouderdom, waardoor de bloeddruk zich niet meer zo snel kan aanpassen na het opstaan.

• Bijwerking van (veel) medicijnen.

• Te weinig drinken en uitdroging

Behandeling

Welke behandeling het beste is voor u, hangt af van de oorzaak van uw orthostatische hypotensie. Bijvoorbeeld:

• Uw arts kan uw medicijnen stoppen of aanpassen.

• U krijgt leefregels, zoals rustig opstaan of het dragen van steunkousen.

• U krijgt medicijnen die de bloeddrukdaling kunnen voorkomen.

Daarnaast zijn er ook dingen die u zelf kunt doen om te voorkomen dat u last heeft van duizeligheid en daardoor valt.

Hoe kan ik voorkomen dat ik val?

Om minder snel duizelig te worden en niet te vallen is het belangrijk om de volgende adviezen op te volgen:

• Sta altijd langzaam op. Ga eerst zitten op de bedrand en bungel met uw benen. Sta daarna rustig op en wacht tot de duizeligheid verdwijnt.

• Dit advies geldt ook als u opstaat vanuit uw stoel.

• Het helpt daarnaast ook als u tijdens het opstaan uw benen kruist en billen samenknijpt.

• Breng het hoofdeinde van uw bed omhoog tijdens het slapen.

• Ga overdag niet lang op bed liggen.

• Pas op voor extreme hitte, zoals bij een sauna of een bad. Door de hitte worden de bloedvaten wijder. Dat kan ervoor zorgen dat uw bloeddruk lager wordt en u duizelig wordt.

• Neem voldoende zout en zorg ervoor dat u voldoende drinkt. Drink minimaal 1,5 liter per dag.

• Drink geen alcohol.

• Blijf in beweging! Misschien bent u bang om te vallen. Toch is het erg belangrijk dat u blijft bewegen. U behoudt zo uw spieren en conditie.

Andere tips om vallen te voorkomen

Naast de vorige tips zijn er nog een paar algemene adviezen om niet te vallen:

• Draag schoenen die goed passen en niet glad zijn.

• Zet een stoel naast uw bed. U kunt daar op gaan zitten als u zich duizelig voelt.

• Laat 's nachts een lampje aan. Dan ziet u waar u loopt.

• Gebruik een hulpmiddel als dat nodig is, zoals een rollator of een wandelstok.

• Zet uw bril op als u opstaat. Zo ziet u beter en struikelt u minder snel.

• Let goed op of u last krijgt van uw medicijnen. U kunt bijvoorbeeld suf, stijf, verward of duizelig worden. Vertel dit aan uw zorgverlener.

Hulpmiddelen

Thuis kunt u dingen laten aanpassen om het veiliger te maken. Bijvoorbeeld: een stoel in de douche of handgrepen in de badkamer kunnen helpen. Wilt u hier meer over weten? Neem dan contact op met een thuiszorgwinkel of met uw huisarts.

Moet u minder drinken van de arts?

Als u van de arts niet te veel mag drinken, dan geldt het advies om extra te drinken niet voor u. Vraag uw arts om meer uitleg.

Wilt u de informatie ook bekijken in een animatiefilmpje? Klik dan hier.