Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over verschillende oor operaties De tekst is bedoeld als ondersteuning van het consult door de arts (KNO-, maar ook huisarts) en dient niet als vervanging van een consult. Bedenk bij het lezen dat uw gezondheidssituatie anders kan zijn dan in de tekst wordt beschreven.

 

Hoe werkt een oor?

Het oor heeft drie delen: 

1. Gehoorgang 
2. Middenoor met het trommelvlies en drie gehoorbeentjes 
3. Binnenoor, ook slakkenhuis genoemd 

Het middenoor is via de buis van Eustachius verbonden met de neus-keelholte. 

 

Hoe horen we? 

• Geluid zijn trillingen in de lucht. 
• De trillingen gaan via de gehoorgang naar het trommelvlies. 
• Het trommelvlies en de gehoorbeentjes versterken de trillingen en sturen ze naar het slakkenhuis. 
• In het slakkenhuis worden de trillingen omgezet in signalen. 
• Die signalen gaan naar de hersenen, daar worden ze als geluid herkend. 

• Het middenoor is gevuld met lucht. De buis van Eustachius zorgt dat de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk blijft. 

 

Soorten gehoorverlies

Er zijn twee soorten gehoorverlies: 

1. Binnenoor verlies 

   • Komt door schade aan het slakkenhuis 
   • Kan niet hersteld worden 

2. Geleidingsverlies 

   • Komt door problemen in de gehoorgang, trommelvlies of middenoor 
   • Voorbeelden: oorsmeer, gaatje in het trommelvlies of kapotte gehoorbeentjes 
   • Dit type gehoorverlies kan vaak worden hersteld. 

 

Behandelmogelijkheden bij gehoorverlies

Als u gehoorverlies heeft, legt de KNO-arts uit wat de oorzaak is en welke behandeling mogelijk is: 

• Zenuwgehoorverlies: alleen een hoortoestel kan helpen. 
• Problemen in het middenoor: vaak kan een operatie helpen, soms ook een hoortoestel. 

• Gehoorverlies door een oorontsteking: behandeling hangt af van het type ontsteking. Vaak met medicijnen, soms een operatie om het oor schoon te maken en het gehoor te verbeteren. 

 

Verschil tussen ooroperaties 

• Gehoor verbeterende operaties: herstellen het middenoor zodat u beter kunt horen. 

• Schoonmakende operaties: behandelen een acute of chronische ontsteking in het middenoor. 

 

Gehoor verbeterende (reconstructieve) ooroperaties

• Een voorbeeld is trommelvliessluiting (myringoplastiek). 
• Hierbij wordt een gaatje in het trommelvlies gerepareerd. 
• Een gaatje kan gehoorverlies geven, omdat er minder trommelvlies is om geluid op te vangen. 
• Water kan via het gaatje het middenoor binnendringen, wat ontsteking kan veroorzaken. 

• Het sluiten van het gaatje helpt om beter te horen en zonder zorgen te zwemmen of baden. 

 

Operatietechniek 

De KNO-arts sluit het gaatje via de gehoorgang of achter de oorschelp. 

• Vaak wordt eigen weefsel van de patiënt gebruikt, zoals een peeslaagje of kraakbeenvlies van de oorschelp. Soms wordt kunststofmateriaal gebruikt. 
• Het gaatje wordt bedekt met dit weefsel en ondersteund door oplosbaar schuim dat later verdwijnt. 

 

Belangrijk 

Het nieuwe trommelvlies wordt vastgeplakt, niet gehecht. Na de operatie niet snuiten of klaarmaken van de neus. Druk kan het nieuwe vliesje losmaken. 

 

Slagingskans 

De kans dat de operatie succesvol is, is over het algemeen goed en wordt van tevoren besproken. Bij een middenooroperatie (tympanoplastiek) wordt het gehoor hersteld door de gehoorbeentjes te repareren. Ontstekingen kunnen trommelvlies en gehoorbeentjes beschadigen. De kleine gehoorbeentjes verdwijnen soms deels, waardoor het geluid niet goed van het trommelvlies naar het slakkenhuis gaat. Vooral het aambeeld en de stijgbeugel worden vaak aangetast.

 

Operatietechniek 

De KNO-arts kan via de gehoorgang het middenoor bekijken met een microscoop. 

• De beschadigde gehoorbeentjes worden hersteld. 
• Soms maakt de arts nieuwe verbindingen tussen de gehoorbeentjes met kunstmateriaal of eigen botweefsel van de patiënt. 

 

Belangrijk 

Na de operatie mag u de eerste drie weken niet sporten of zwaar werk doen. 

 

Slagingskans 

Hoe succesvol de operatie is, hangt van verschillende factoren af. De KNO-arts kan u hier meer informatie over geven.

 

Schoonmakende (sanerende) ooroperaties

Schoonmakende ooroperaties zijn operaties om een ontsteking in het oor op te ruimen. 

 

Er zijn twee soorten oorontstekingen: 

• Acute (plotselinge) middenoorontsteking 
• Chronische (langdurige) middenoorontsteking 

Beide soorten hebben hun eigen behandeling. 

 

1. Acute middenoorontsteking 

• Komt vaak voor bij jonge kinderen, meestal tijdens of na een verkoudheid. 
• Geeft vaak oorpijn en koorts. 
• De ontsteking zit in het middenoor. Soms komt er pus uit het oor (een loopoor). 
• Meestal wordt het behandeld met antibiotica druppels en soms pijnstillers. 

 

Complicatie: 

• Soms raakt het gebied achter het oor (mastoïd) ontstoken. 
• Er kan een zwelling achter de oorschelp ontstaan. Dit heet mastoïditis. 

 

Helpen antibiotica niet? Dan is een operatie (mastoïdectomie) nodig. Tijdens de operatie wordt het bot gereinigd en blijft er tijdelijk een draintje zitten om vocht af te voeren. Na de operatie blijft een litteken achter.

 

2. Chronische middenoorontsteking 

• Het middenoor is langdurig ontstoken. 
• Het slijmvlies wordt dikker en er ontstaat vaak veel slijm. 
• Vaak is er een gaatje in het trommelvlies, waardoor vocht uit het oor kan lekken. Het vocht ruikt soms onaangenaam. 
• Meestal is er weinig pijn, maar het gehoor is vaak verminderd. 

 

Complicatie: 

• Soms groeit ongewenst huidweefsel in het middenoor (cholesteatoom). 
• Dit kan problemen geven zoals: gehoorverlies, hersenvliesontsteking, hersenabces, verlamming van het gezicht, duizeligheid of doofheid. 

 

Behandeling: 

• Antibiotica kunnen de ontsteking soms verminderen, maar genezing is meestal alleen mogelijk door operatie. 
• Tijdens de operatie wordt ziek weefsel en cholesteatoom verwijderd. 
• Het gat in het trommelvlies wordt zo goed mogelijk gesloten. 

 

Een schoonmakende (sanerende) ooroperatie

Een schoonmakende ooroperatie is een operatie om een ontsteking in het oor op te ruimen. De KNO-arts kan werken via de gehoorgang, een snee achter de oorschelp, of beide manieren. Soms moet een deel van de gehoorbeentjes worden verwijderd, vooral bij cholesteatoom (ongewenst huidweefsel). Dit geeft meer ruimte om de ontsteking goed te kunnen opruimen. 

 

Doel van de operatie 

Het doel is een gezond, droog en veilig middenoor met een hersteld trommelvlies.Als er geen cholesteatoom was, verbetert het gehoor vaak. 

Was er wel cholesteatoom? Dan kan het gehoor soms niet verbeteren of zelfs tijdelijk slechter worden, vooral als veel bot verwijderd is. Dit kan een grote holte in het oor achterlaten. Deze moet regelmatig door een KNO-arts worden gecontroleerd en schoongemaakt. 

 

Tweede operatie 

• Soms is een tweede operatie nodig, 6 tot 9 maanden later. 
• Dit is om te kijken of het oor schoon is en om eventueel het gehoor te verbeteren. 
• Hierbij kunnen eigen of kunstmatige gehoorbeentjes worden gebruikt. 

 

Algemene opmerkingen over ooroperaties

Narcose 

• Gehoor verbeterende operaties kunnen onder algehele narcose (u slaapt helemaal) of onder plaatselijke verdoving (alleen het oor is verdoofd) worden gedaan. 
• Een schoonmakende ooroperatie gebeurt meestal onder algehele narcose. 

Meestal kunt u dezelfde dag naar huis, maar soms is een korte opname in het ziekenhuis nodig. 

 

Beloop 

• Na de operatie heeft u meestal weinig pijn. 
• Heeft u wel pijn, dan kan dit goed behandeld worden met pijnstillers. 
• Enkele dagen na de operatie kan er nog wat bloederig vocht uit het oor komen. Dit kan behandeld worden met oordruppels of antibiotica. 
• Na een schoonmakende operatie is het belangrijk om nog een tijdje naar de polikliniek te komen voor controles. 
• Hoe lang en hoe vaak dit nodig is, verschilt per persoon. 
• Is er tijdens de operatie een grote holte in het oor gemaakt, dan is regelmatige controle nodig om oorsmeer te verwijderen. 

 

Zwemmen, vliegen, sporten 

Wacht zes weken na de operatie met zwemmen, vliegen en sporten. Daarna bespreekt de KNO-arts welke activiteiten u weer kunt doen. 

 

Risico’s 

• Bij gehoor verbeterende operaties zijn er bijna geen risico's. 
• Bij schoonmakende operaties is het risico iets groter, maar nog steeds klein. 
• Een chronische oorontsteking kan zelf ook problemen geven, vergelijkbaar met de risico’s van de operatie. 

 

Gehoor 

Bij elke ooroperatie is er een klein risico op blijvend gehoorverlies. Dit kan gebeuren door schade aan het slakkenhuis, vooral bij het opruimen van een ontsteking en het schoonmaken van de gehoorbeentjes. Het gehoorverlies kan ernstig en blijvend zijn.

 

Evenwicht 

Het evenwichtsorgaan ligt dicht bij het operatiegebied. Na de operatie kunnen er evenwichtsproblemen optreden. Meestal verdwijnen deze klachten geleidelijk na verloop van tijd. 

 

Aangezichtszenuw 

Er is een kleine kans dat de aangezichtszenuw beschadigd raakt. Deze zenuw loopt door het middenoor en is belangrijk voor gelaatsuitdrukkingen. Beschadiging kan leiden tot verlamming aan één kant van het gezicht. Soms is een tweede operatie nodig, bijvoorbeeld met een zenuwtransplantatie. 

 

Smaakzenuw 

Bij middenooroperaties kan een kleine zenuw die smaak verzorgt (chorda tympani) beschadigd raken. Dit kan tijdelijke smaakproblemen geven aan het voorste deel van één kant van de tong, meestal enkele weken. Dit gebeurt in ongeveer 5% van de gevallen. Het is zelden nodig om de zenuw door te snijden om de ontsteking te verwijderen. Als de zenuw beschadigd is, verdwijnen de smaakproblemen meestal geleidelijk, vaak binnen zes maanden.

 

Regels na de operatie

• Draag de oorpleister tot uw controle bij de arts. Is de pleister vies? Dan mag u deze vervangen.

• De oortampon wordt tijdens de controle door de arts verwijderd.

  • Als de tampon uit uw oor valt, duw hem niet terug.

  • Steekt een deel van de tampon uit? Knip het voorzichtig af.

• Houd uw oor droog tot de controle.

• Was uw haren niet, want water in het oor kan een ontsteking veroorzaken.

• U mag tijdelijk uw neus niet snuiten.

• Moet u niezen, houd dan uw mond open.

• Bij pijn mag u maximaal vier keer per dag 1000 mg paracetamol innemen.

 

Problemen

Neem bij de volgende problemen contact op:

• Aangezichtszenuw-verlamming
• Duizeligheid
• Nabloeden
• Zwelling
• Toename pijn
• Koorts
• Andere problemen of vragen

 

Heeft u vragen?

U kunt op werkdagen bellen naar de poli Keel-, Neus- en Oorheelkunde. De poli is telefonisch bereikbaar van 08.30 tot 16.30 uur op 0341 - 46 35 66. Er volgt een keuzemenu. Kies optie 2.

 

Deze folder is bedoeld als ondersteuning van het consult door de arts (KNO-, maar ook huisarts) en dient niet als vervanging van een consult. Bedenk bij het lezen dat uw gezondheidssituatie anders kan zijn dan in de tekst wordt beschreven.  

 

Bron

Deze folder is op 2-7-25 overgenomen van de website van de KNO-vereniging: Ooroperatie - Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied