Klik op de afbeelding om deze folder te bekijken met beeld en geluid (Indiveo). 

 

Inleiding

Beenmergpunctie

Binnenkort heeft u een afspraak voor een beenmergpunctie en/of botbiopsie. De arts neemt dan een deel van het beenmerg of een stukje bot weg. Hier krijgt u meer informatie over dit onderzoek.

 

Waarom krijgt u een beenmergpunctie?

In het beenmerg worden nieuwe bloedcellen gemaakt. Met een beenmergpunctie wordt onderzocht hoe de bloedcellen worden aangemaakt. Er zijn verschillende redenen om een beenmergpunctie te doen. Bijvoorbeeld om een bloedziekte op te sporen of uit te sluiten. Uw arts zal met u bespreken waarom u dit onderzoek krijgt. 

 

Uw voorbereiding

Algemeen

Het onderzoek gebeurt met plaatselijke verdoving. Dat betekent dat alleen de huid wordt verdoofd. Het botvlies kan niet verdoofd worden. Daarom kunt u pijn voelen als de naald in het bot gaat. Hoeveel pijn u voelt, is bij iedereen anders. De meeste mensen vinden het onderzoek niet prettig, maar het is wel te doen. Soms krijgt u een roesje. Dan merkt u minder van het onderzoek.

 

Allergie

Heeft u een allergie? Vertel dit gelijk aan uw arts.

 

Neem voor uw ziekenhuisbezoek het volgende mee:

• Een geldig legitimatiebewijs (identiteitskaart, rijbewijs, paspoort).

• Een lijstje met de medicijnen die u gebruikt.

 

Bloedverdunners

Vertel uw arts als u bloedverdunners gebruikt. Soms moet u deze voor het onderzoek stoppen. Uw arts zal dit met u bespreken.

 

Beenmergpunctie met sedatie 

Krijgt u een roesje tijdens het onderzoek? Dan krijgt u vooraf een afspraak met een anesthesiemedewerker. Hij/zij geeft informatie en uitleg over het roesje (de sedatie).

 

Nuchter blijven (niet eten of drinken)

Als u wél een roesje (sedatie) krijgt:

• U mag op de avond vóór het onderzoek tot 00.00 uur gewoon eten en drinken.
• Tussen 00.00 uur en 06.00 uur mag u alleen nog heldere dranken drinken. Bijvoorbeeld:
  • Water
  • Koffie of thee zonder melk
  • Aangemaakte limonade
  • Heldere appelsap
  • U mag ook op een klein snoepje zuigen of kauwgom kauwen (niet doorslikken).
• Na 6.00 uur mag u niets meer eten of drinken. U mag ook niet roken en nergens op kauwen.

 

U wordt opgenomen tussen 7.30 en 8.00 uur. Meld u bij de afdeling Dagopname in Harderwijk.

 

Als u geen roesje krijgt

U hoeft dan niet nuchter te zijn. U mag gewoon eten en drinken zoals u gewend bent. Meld u op de afgesproken tijd bij de poliklinische operatiekamer (POK).

 

Draag geen strakke, knellende kleding

Het is fijn om makkelijk zittende kleren te dragen.

 

Het onderzoek

Beenmergonderzoek

Tekst video:

Om een diagnose te stellen of om het resultaat van een behandeling te kunnen beoordelen, is het soms nodig dat we uw beenmerg onderzoeken. Beenmerg zit in het binnenste van onze botten en is een sponsachtige, rode substantie. Bij een beenmergonderzoek wordt er een klein beetje merg uit uw bot gehaald om verder te onderzoeken. Een beenmergonderzoek wordt vaak gedaan in het bekken en bij uitzondering in het borstbeen. Tijdens het onderzoek ligt u op uw zij met uw knieën opgetrokken en uw rug gebogen. Uw neus wijst richting de knieën. Als het beenmergonderzoek via uw borstbeen wordt gedaan, ligt u op uw rug. De plek van de punctie wordt schoongemaakt. Vervolgens krijgt u een verdoving. Deze prik kan gevoelig zijn en een branderig gevoel geven. Daarna prikt de arts met een naald in het bot en zuigt via de naald een aantal keer beenmerg op. Ondanks de verdoving kan dit een pijnlijke scheut veroorzaken. Deze pijn trekt snel weg. Soms wordt er daarna ook een stukje bot weggenomen. Dit gebeurt via dezelfde naald. Er hoeft dus niet opnieuw geprikt te worden. Het wegnemen van het bot kan als pijnlijk worden ervaren. Dit duurt maar even. Het weefsel wordt voor verder onderzoek opgestuurd naar het laboratorium. Nadat de arts de naald verwijderd heeft, is het onderzoek klaar. Het wondje wordt met een pleister afgedekt.

 

Hoe gaat het onderzoek?

Als u een roesje (sedatie) krijgt: Een verpleegkundige haalt u op van de afdeling en brengt u naar de kamer waar het onderzoek gebeurt.

 

Als u géén roesje krijgt: Meld u dan bij de poliklinische operatiekamer (POK). Daar haalt een assistente u op. Zij helpt bij het onderzoek. Eerst wordt er bloed afgenomen. Het onderzoek wordt gedaan door een arts of verpleegkundig specialist. Er is ook iemand van het laboratorium bij. Die persoon kijkt of het materiaal goed is.

 

Botbiopsie

Soms wordt er naast het wegnemen van beenmerg ook een stukje bot weggenomen. Dit gebeurt met dezelfde naald. Er hoeft dan niet opnieuw geprikt te worden.

 

Het onderzoek duurt ongeveer 20 minuten.

 

Na het onderzoek

De uitslag

U krijgt een afspraak om de uitslag te bespreken. Als u in het ziekenhuis blijft (opgenomen bent), dan hoort u de uitslag tijdens de opname of u krijgt een afspraak later.

 

Nazorg

• U krijgt een pleister op het wondje. Deze pleister moet 4 tot 5 dagen blijven zitten.

• Houd de huid 24 uur droog. Daarna mag u weer douchen.

• Na ongeveer 30 minuten is de verdoving uitgewerkt. De plek kan gevoelig of beurs aanvoelen. U mag 1 of 2 pillen paracetamol innemen tegen de pijn.

 

Na een roesje (sedatie)

• U wordt teruggebracht naar de afdeling.

• U blijft daar tot u goed wakker bent, meestal ongeveer 1 uur.

• U mag niet zelf autorijden als u een roesje heeft gehad.

 

Geen roesje?

• Dan mag u wel zelf autorijden.
• U mag gewoon weer doen wat u normaal doet, zoals werken of boodschappen doen.

 

Een beenmergonderzoek heeft weinig risico's.

Door het onderzoek krijgt u een wondje. Dit kan gaan ontsteken of bloeden.

 

Neem contact op bij:

• Koorts (temperatuur boven 38 graden)

• Ernstige pijn of pus bij de wond.

• Als het wondje niet stopt met bloeden.

• Als u zich niet goed voelt.

 

Weefselonderzoek

Weefselonderzoek (Histologie)

Afgenomen weefsel wordt in een laboratorium onderzocht door een patholoog. De patholoog bekijkt het weefsel onder een microscoop en geeft de uitslag door aan uw arts.

 

Tekst video:

Artsen doen hun uiterste best om te onderzoeken wat er precies met u als patiënt aan de hand is en welke behandeling het best bij u past. Dit doen ze niet alleen, maar samen met verschillende specialisten. De pathologen en analisten in het laboratorium vormen een belangrijke groep experts die de arts helpen om tot een diagnose en een goed behandelplan te komen. Hoe doen ze dat? Tijdens onderzoeken of operaties kan er lichamelijk weefsel worden afgenomen. Het materiaal wordt, afhankelijk van de situatie, in een potje ‘bewaar-vloeistof’ of vacuüm geseald naar een pathologie laboratorium gebracht. Na ontvangst in het laboratorium, wordt het materiaal geselecteerd en krijgt het een uniek nummer dat gekoppeld is aan uw naam, zodat het exact te volgen is tijdens het onderzoeksproces. Na de eerste selectie wordt het materiaal door medewerkers met het blote oog bekeken en beschreven. Vervolgens worden belangrijke onderdelen van het materiaal in kleine plakjes gesneden en in cassettes geplaatst. Soms zijn er meerdere cassettes nodig om het materiaal in kwijt te kunnen. Dit worden samples genoemd. Het kleinere weefsel kan direct in een cassette gedaan worden. Alle cassettes gaan vervolgens een machine in, waar het weefsel wordt ontwaterd, ontvet en in paraffine gegoten wordt. Paraffine kennen we allemaal als kaarsvet en omdat paraffine stolt, ontstaan er na deze bewerking harde blokjes met daarin stukjes weefsel van uw lichaam. Deze massieve blokjes kunnen met behulp van een vlijmscherp mes tot hele dunne plakjes worden gesneden. Deze dunne plakjes, ook wel coupes genoemd, zijn maar een paar micrometer dik en worden op een glasplaatje gelegd. Hierna worden deze coupes gekleurd in een machine met een HE-kleuring. Dat staat voor Hematoxyline en Eosine. Deze kleuring zorgt ervoor dat afwijkingen op celniveau zichtbaar zijn onder een microscoop. In sommige gevallen zijn er aanvullende kleuringen nodig om specifieke cel-bestanddelen aan te kunnen tonen. Er wordt dan bijvoorbeeld een immunokleuring of een DNA onderzoek gedaan. In de laatste stap beoordeelt de patholoog alle coupes onder een microscoop. Bij twijfel zal de patholoog overleggen met zijn collega’s. Na het stellen van een diagnose wordt de behandelend arts hierover geïnformeerd. Het onderzoeken van weefsel is een intensief proces. Klein weefselonderzoek duurt 3 tot 5 werkdagen. Voor een grotere inzending duurt dit langer. In geval van spoedsituaties kan het weefselonderzoek in 1 a 2 dagen plaatsvinden.

 

In tegenstelling tot normaal weefselonderzoek, duurt het onderzoeken van beenmerg in spoedsituaties langer dan 2 dagen.

 

Tot slot 

Heeft u nog vragen?

Bel dan gerust met de poli interne geneeskunde. Telefoon: 0341 - 46 38 89. Wij zijn op werkdagen bereikbaar van 8.30 – 16.00 uur.

 

Wilt u de informatie ook bekijken in een animatiefilmpje? Klik dan hier.