Er is een beenmergpunctie voor u afgesproken. In deze folder leest u informatie over dit onderzoek.

Beenmergonderzoek

Bij een beenmergonderzoek wordt beenmerg uit het bot gehaald. Beenmerg is een vettige, rode substantie. Het zit in het binnenste gedeelte van de botten.

Waar zit het beenmerg bij volwassenen? Het zit vooral in:

• het bekken
• het borstbeen
• de ribben
• de rugwervels

Het beenmerg is verantwoordelijk voor de aanmaak van bloed. Er zijn drie soorten bloedcellen:

• Rode bloedcellen. Zij zorgen voor zuurstoftransport.
• Witte bloedcellen. Zij zijn verantwoordelijk voor de afweer tegen ontsteking.
• Bloedplaatjes (trombocyten). Zij zijn verantwoordelijk voor de bloedstolling.

De beenmerpunctie gebeurt aan de achterkant van de heup (cristapunctie). Of in het borstbeen (via een sternumpunctie).

Waarom krijgt u een beenmergpunctie?

Dit onderzoek spoort sommige bloedziekten op. Of sluit sommige bloedziekten uit. De arts die u behandelt vertelt u waarom u dit onderzoek krijgt. Er zijn bijvoorbeeld te weinig of teveel bloedcellen. Of er kan iets mis zijn met het maken van het bloed. Daarnaast beginnen veel goedaardige en kwaadaardige bloedziekten in het beenmerg. Is er bij u een andere ziekte of afwijking ontdekt? Dan is het belangrijk om te weten of deze ook in het beenmerg voorkomt.

Het onderzoek

Hoe bereidt u zich voor:

• Doe uw broek of rok uit.
• Trek uw onderbroek net over de heupen naar beneden.
• Ga op uw linkerzij op de onderzoeksbank liggen.
• Trek uw knieën op.

De (verpleegkundig) specialist gaat achter u staan. De huid wordt gedesinfecteerd met roze gekleurde chloorhexidine. Daarna krijgt u een verdoving in de huid en spieren. De verdoving werkt tot het botvlies. Het bot zelf kan niet worden verdoofd. Als de verdoving werkt, start de (verpleegkundig) specialist met het onderzoek. Met een naald wordt een gaatje in het bot geprikt. Het beenmerg wordt opgezogen. Het opzuigen van het beenmerg duurt een aantal seconden. Dit kan een doffe, felle pijn geven. De pijn kan uitstralen naar de benen. Is het nodig om een botbiopt te nemen? Dan wordt dezelfde naald al draaiend iets verder ingebracht en weer teruggetrokken. Zo blijft in de naald het botbiopt achter.

Na het onderzoek

• Na het onderzoek moet u op uw rug liggen. Trek uw knieën op. Hierdoor wordt het wondje dichtgedrukt. Het voorkomt nabloedingen.
• U krijgt een pleister op het wondje. Deze pleister moet vier tot vijf dagen blijven zitten.
• U mag weer douchen 24 uur na het onderzoek.
• Na ongeveer 30 minuten werkt de verdoving niet meer. De plek van het biopt kan beurs aanvoelen. U kunt hiervoor één of twee pillen paracetamol innemen.
• Na het onderzoek mag u zelf autorijden. Heeft u tijdens het onderzoek een roesje gekregen? Dan mag u niet zelf autorijden.

Hoe lang duurt het onderzoek?

De afname van het beenmerg duurt ongeveer 10-15 minuten. De tijd dat u opgenomen bent, is langer. Dat komt door de zorg voor en na het onderzoek.

Krijgt u tijdens het onderzoek een roesje? Dan blijft u op de dagbehandeling tot u goed wakker bent. Meestal duurt dit ongeveer één uur en daarna mag u naar huis.

Voorbereiding op het onderzoek

Zonder sedatie

Het beenmergonderzoek gebeurt op de poliklinische operatiekamer (POK). Volg routenummer 0.66. Het is een dagbehandeling. U hoeft voor dit onderzoek niet nuchter te zijn.

Met sedatie

Krijgt u een roesje tijdens het onderzoek? Dan krijgt u vooraf een afspraak met een anesthesiemedewerker. Hij/zij geeft informatie en uitleg over het roesje (de sedatie).

De avond voor het onderzoek blijft u vanaf 22.00 uur nuchter. Dit betekent niets meer eten, drinken, roken of ergens op kauwen.

De opnametijd is tussen 7.30 en 8.00 uur. U kunt zich melden bij de afdeling Dagopname in Harderwijk, route 0.80.

Soms moet u  voor het onderzoek stoppen met sommige medicijnen. Bijvoorbeeld bloedverdunners. De arts die u behandelt zal dit met u bespreken.

Wie doet het onderzoek?

Een internist-hematoloog, klinisch chemicus of een verpleegkundig specialist doet de beenmergpunctie. Een laboratoriummedewerker is erbij. Hij/zij neemt het materiaal aan en controleert het.

Resultaten

Het beenmerg wordt op glaasjes uitgestreken. Het materiaal gaat naar laboratoria in Utrecht en/of Zwolle. Het dunne pijpje bot gaat naar het pathologisch anatomisch laboratorium.

De uitslag van het onderzoek hoort u van de arts die u behandelt. U krijgt hiervoor een afspraak mee.

Tot slot

Kunt u niet komen? Laat het ons zo snel mogelijk weten. Dan maken we een nieuwe afspraak voor u. Bel hiervoor de polikliniek interne geneeskunde. We zijn via de telefoon bereikbaar op elke werkdag. U kunt bellen van 8.30 – 16.30 uur op telefoonnummer: (0341) 46 38 89.

Vragen 

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Stel deze dan gerust aan uw (verpleegkundig) specialist.