Informatie voor ouders
We willen dat u en uw kind goed weten wat astma is. In het ziekenhuis krijgt u daar uitleg over. Thuis heeft uw kind soms nog vragen. Uw kind vertrouwt u. U kunt dus het beste uitleg geven. U weet wat uw kind wel of niet begrijpt. Deze folder helpt u daarbij. Lees de folder eerst zelf. Daarna kunt u de tekst voorlezen, samen lezen of in uw eigen woorden uitleggen. Praat er samen over. Zo weet u of uw kind het begrijpt.
Astma
De dokter heeft gezegd dat je astma hebt. In deze folder staat meer uitleg over astma, medicijnen en handige tips voor jou en je ouders.
Je longen
Je longen liggen naast je hart in je borst en zorgen ervoor dat je kunt ademen. Via je neus of mond adem je lucht in, die via de luchtpijp en luchtwegen naar je longen gaat. Daar zitten longblaasjes omringd door bloedvaatjes. Je bloed neemt zuurstof op uit de lucht en geeft koolzuurgas af om uit te ademen. De luchtwegen zijn vertakt als een boom, met kleinere buisjes naar de blaasje toe. Spieren rond de luchtwegen helpen bij het ademen. Slijmvlies in de luchtwegen beschermt de longen en maakt slijm aan.
Wat is astma?
Astma is een ziekte van de longen. Als je astma hebt, kun je soms moeilijk ademen. Je voelt je dan benauwd. Het lijkt alsof je door een rietje ademt. Dat is heel vervelend. Je kunt gaan hoesten of een piepende ademhaling krijgen. Je longen reageren op prikkels van buiten. Andere mensen merken daar niks van, maar jij wel.
Prikkels kunnen zijn:
- stof in huis (huisstofmijt)
- huidschilfers die zitten aan de haren van dieren
- koude lucht
- mist
- parfum
- dampen van auto's
- sommige medicijnen
- sommige soorten eten
Wat gebeurt er allemaal in je luchtwegen bij astma?
Als je een prikkel voelt, reageren je longen. De spiertjes rond je luchtwegen trekken samen. Je luchtwegen worden dan smaller. Ademen gaat moeilijker.
Je longen maken ook extra slijm. Iedereen heeft een beetje slijm in de longen. Maar bij astma is het veel meer. Door dat slijm raken je luchtwegen vol. Er blijft weinig ruimte over voor lucht.
Je luchtwegen worden ook ontstoken. De binnenkant wordt dikker. Daardoor wordt ademen nóg moeilijker.
Astma is een 'chronische ziekte'
Astma is een ziekte van je longen. Meestal gaat astma niet over. Je houdt het je hele leven. De dokter geeft medicijnen die goed helpen. Je kunt ook zelf dingen doen. Blijf uit de buurt van dingen waar je benauwd van wordt. Toch kun je soms ineens een aanval krijgen. Je krijgt dan moeilijk lucht, moet hoesten en voelt je benauwd. Dat is niet fijn. Heb daarom altijd je medicijnen bij je. Dan kun je snel iets doen als het nodig is.
Hoe krijg je astma?
In Nederland hebben meer dan een half miljoen mensen astma. Je bent dus niet de enige! We weten nog niet precies waarom iemand astma krijgt. Vaak komt het doordat iemand in je familie ook astma heeft. Misschien heeft je vader, moeder of iemand anders in de familie ook astma of een allergie.
Soms krijg je astma terwijl niemand in je familie het heeft.
Je kunt ook astma krijgen als:
- je allergisch bent voor iets (zoals pollen, stof of dieren);
- je te vroeg geboren bent;
- je moeder rookte toen je nog in haar buik zat;
- je werkt of speelt met chemische stoffen (bijvoorbeeld op school of op werk).
Klachten
Als je astma hebt, kun je:
- moeilijk ademhalen (benauwd zijn);
- een piepend geluid horen als je uitademt;
- veel hoesten;
- ’s nachts benauwder zijn dan overdag.
Wat kun je doen?
- Neem je medicijnen.
- Zeg het tegen je ouders. Zij weten wat ze moeten doen of bellen de dokter.
- Blijf uit de buurt van dingen waar je benauwd van wordt (zoals stof, rook of dieren).
Soorten astma
Er zijn drie soorten astma. Je kunt er ook meer tegelijk hebben:
- Allergisch astma
Je wordt benauwd door dingen waar je allergisch voor bent, zoals pollen, stof of dieren.
- Niet-allergisch astma
Je krijgt klachten door sterke geuren, rook, kou of mist.
- Inspanningsastma
Je krijgt het benauwd als je beweegt, sport of je druk maakt.
Medicijnen
Je kunt niet beter worden van astma, maar medicijnen helpen wel voor je klachten. Vaak gebruik je een puffer of inhalator om de medicijnen in te ademen. Zo komen ze meteen in je longen. Gebruik de puffer goed en volg altijd het advies van de dokter of verpleegkundige. Dan werken de medicijnen het beste.
Soorten pufjes
Luchtwegverwijders
Deze pufjes gebruik je als je benauwd bent. Ze zorgen dat je luchtwegen wijder worden, zodat je beter ademt. Bijvoorbeeld Ventolin en Airomir.
Ontstekingsremmers
Deze pufjes verminderen de ontsteking in je longen. Ze werken niet meteen en moet je elke dag gebruiken. Bijvoorbeeld Flixotide en Qvar.
Combinatiepufjes
Deze pufjes bevatten beide soorten medicijnen. Ze beschermen en verwijden je longen. Bijvoorbeeld Seretide en Symbicort. Gebruik altijd zoals de dokter zegt.
Wat kun je zelf doen?
Naast medicijnen is het belangrijk dat je prikkels vermijdt. Dat zijn stofjes waar je benauwd van wordt. Dat is voor iedereen anders.
Hier zijn tips die voor veel mensen met astma goed zijn:
- Niet roken.
- Zorg dat er niet wordt gerookt in jouw omgeving.
- Geen huisdieren met haren.
- Houd het huis schoon.
- Zorg dat je kamer netjes en opgeruimd is, dan is er minder stof.
- Zorg dat je genoeg slaapt.
- Eet gezond.
- Sporten is goed voor je!
Tips
- Heb je inspanningsastma? Begin dan rustig met sporten. Niet te snel en hard rennen.
- Ga je zwemmen? Er zijn speciale zwembaden met zoutwater. Daar is geen chloorlucht. Je vindt ze hier: https://www.vmce.nl/actueel/chloorarme-zwembaden.html
Je ouders kunnen helpen. Zij kunnen zorgen dat er zo min mogelijk prikkels zijn waar je benauwd van wordt. Laat ze de sanerings-adviezen lezen.
Voor ouders: saneringsadviezen
Als uw kind astma heeft, is het belangrijk om sommige dingen in huis te veranderen:
- Verwijder stofnesten.
- Houd het huis schoon.
- Zorg dat er geen vocht is.
- Zorg voor goede frisse lucht (ventilatie).
- Zorg dat het huis goed geïsoleerd is.
- Kies voor gladde muren en vloeren, geen tapijt.
- Kies meubels met een glad oppervlak.
- Maak het huis rookvrij.
Kijk voor meer tips op: www.longfonds.nl
Leven met astma
Als je voor het eerst een astma-aanval krijgt, kun je bang worden. Je voelt je benauwd en weet niet wat er gebeurt. Gelukkig helpen medicijnen goed. Praat met mensen om je heen, zij kunnen je steunen.
Als je astma hebt, is het belangrijk om:
- Weg te blijven van stofjes waar je benauwd van wordt.
- Op tijd je medicijnen te nemen.
- Altijd je medicijnen bij je te hebben. Dat kan soms lastig zijn.
- Andere kinderen begrijpen soms niet waarom je benauwd bent of niet mee kan doen. Het is goed dat je leraren, klasgenoten en vrienden weten dat je astma hebt. Je kunt er ook over vertellen in een spreekbeurt. Of laat ze deze folder lezen.
Wil je meer weten?
Kijk dan op:
www.longfonds.nl
Een website voor informatie over astma en behandeling voor ouders.
www.longfonds.nl/astmakids
Een website met informatie voor kinderen, een interactieve site.
www.cyberpoli.nl
Een website voor kinderen vanaf 12 jaar. Je kunt praten met mensen en vragen kunnen stellen.
Heb je nog vragen?
- Schrijf ze op, dan kun je ze niet vergeten. Je kunt ze stellen als je in het ziekenhuis bent.
- Voor vragen over je astma kun mailen. Of je kunt bellen naar de assistentes. Het telefoonnummer is 0341-46 37 50.
Ken jij onze kinderwebsite al?
Kijk op www.stjansdalkids.nl voor filmpjes, foto’s en tips. Zo ga je nog beter voorbereid naar je afspraak.